Tuần 30: Não Bé "Nhăn" Thêm Nếp, Mẹ Gặp Lại "Bạn Cũ" Ợ Nóng!

Tóm tắt #

Chỉ còn 10 tuần nữa thôi là mình gặp nhau rồi bé ơi! Tuần 30 này, bé cưng của mẹ đã lớn bằng một củ dền, và não bộ đang có một bước phát triển vượt bậc với những nếp nhăn đầu tiên. Về phía mẹ, những “người bạn cũ” của 3 tháng đầu như đi tiểu nhiều, mệt mỏi hay ợ nóng có thể sẽ quay trở lại “hỏi thăm”. Cùng bác sĩ tìm hiểu những thay đổi thú vị trong tuần này và cách để mẹ cảm thấy dễ chịu hơn nha!

Nội dung chính #

Chào các mẹ bầu, Bác sĩ Sản phụ khoa đây!

Mười tuần nữa thôi, nhanh quá phải không mẹ? Mình đã chính thức bước vào tháng thứ 7 rồi. Tuần 30 này, bé cưng đang bận rộn hoàn thiện “bộ não” thiên tài của mình, còn mẹ thì cũng có vài thay đổi nho nhỏ cần lưu ý. Mình bắt đầu liền nghen!

“Bộ não” của bé cưng đang được nâng cấp! #

Tuần này, bé yêu của mẹ đã nặng khoảng 1.4 kg và dài tầm 41 cm, to cỡ một củ dền luôn cả lá rồi đó. Bé sẽ tăng khoảng 200-250 gram mỗi tuần trong 7 tuần tới.

• Não bé bắt đầu có nếp nhăn:

  • Đây là “update” xịn sò nhất tuần này! Bề mặt não của bé, trước đây vốn trơn láng, giờ đây đã bắt đầu hình thành những rãnh và nếp cuộn đặc trưng, y khoa gọi là các hồi và rãnh não (convolutions).
  • Tại sao lại có nếp nhăn? Những nếp nhăn này giúp tăng diện tích bề mặt của não, cho phép não chứa được nhiều tế bào thần kinh hơn. Đây là một bước phát triển cực kỳ quan trọng để bé chuẩn bị cho cuộc sống thông minh và lanh lợi bên ngoài bụng mẹ.

• Tạm biệt lớp lông tơ: Lớp lông tơ (lanugo) mịn màng bao phủ cơ thể bé đang bắt đầu rụng dần đi. Lý do là vì não bộ và các tế bào mỡ mới hình thành đã có thể giúp bé tự điều chỉnh nhiệt độ cơ thể rồi.

• Tủy xương “cân” hết việc sản xuất máu:

  • Tủy xương (Bone marrow) của bé giờ đây đã hoàn toàn đảm nhận nhiệm vụ sản xuất các tế bào hồng cầu. Trước đây, nhiệm vụ này do các mô khác và lá lách đảm nhiệm.
  • Đây là một cột mốc quan trọng, cho thấy bé đã sẵn sàng hơn để có thể tự phát triển mạnh mẽ sau khi chào đời.

Cơ thể mẹ và sự trở lại của những “người bạn cũ” #

Tuần 30 rồi, nhiều triệu chứng của 3 tháng đầu có thể sẽ quay trở lại “ghé thăm” mẹ:

• Đi tiểu nhiều, mệt mỏi, ợ nóng: Đầu của bé giờ đây đang gây áp lực lên bàng quang của mẹ, khiến mẹ muốn đi vệ sinh liên tục. Cảm giác mệt mỏi và những cơn ợ nóng (heartburn) “bùng cháy” cũng có thể quay lại.

• Giải mã cơn ợ nóng:

  • Các hormone thai kỳ làm giãn các cơ vùng chậu để chuẩn bị sinh, đồng thời cũng “vô tình” làm giãn luôn vòng cơ ngăn cách giữa dạ dày và thực quản.
  • Kết quả là thức ăn và dịch tiêu hoá dễ dàng trào ngược lên, gây ra cảm giác nóng rát ở ngực và cổ họng. Tử cung ngày càng lớn chèn ép dạ dày càng làm cho tình trạng này “dữ dội” hơn.
  • Cách giảm bớt: Mẹ hãy tránh các món ăn cay, nhiều dầu mỡ, sô-cô-la; ăn thành nhiều bữa nhỏ và đừng nằm ngay sau khi ăn.

• Khó thở: Bé lớn lên chèn ép vào cơ hoành (diaphragm), khiến mẹ cảm thấy hơi hụt hơi ngay cả khi chỉ vận động nhẹ. Mẹ hãy cố gắng đứng thẳng lưng để phổi có thêm không gian, và kê nhiều gối khi ngủ để ngủ ở tư thế nửa ngồi nửa nằm nhé.

• Vụng về hơn: Trọng tâm cơ thể thay đổi, các khớp xương lỏng lẻo hơn khiến mẹ dễ bị mất thăng bằng hơn. Đã đến lúc mẹ “kết thân” hoàn toàn với giày bệt rồi đó!

Mẹo nhỏ cho mẹ bầu tuần 30 #

• Hỏi bác sĩ về cắt tầng sinh môn (Episiotomy):

  • Đây là một thủ thuật mà bác sĩ sẽ rạch một đường nhỏ ở vùng tầng sinh môn (perineum) - vùng mô giữa âm đạo và hậu môn - ngay trước khi sinh để giúp em bé ra ngoài dễ dàng hơn.
  • Trước đây, thủ thuật này khá phổ biến. Nhưng hiện tại, các bác sĩ chỉ thực hiện khi thật sự cần thiết. Mẹ hãy trao đổi với bác sĩ về quan điểm của họ đối với thủ thuật này nhé.

• Uống đủ nước để giảm phù: Nghe có vẻ ngược đời nhưng uống nhiều nước lại giúp cơ thể thải bớt natri và các chất thải khác, từ đó giúp kiểm soát sưng phù (edema).

• An toàn vệ sinh thực phẩm: Việc rửa tay kỹ trước, trong và sau khi chuẩn bị thức ăn, đặc biệt là thịt, cá, trứng sống là cực kỳ quan trọng để tránh nhiễm khuẩn.

• Tìm hiểu về các chất tạo ngọt:

  • Sucralose (Splenda): Dường như an toàn khi mang thai.
  • Aspartame (Equal), Saccharin (Sweet’N Low): Chưa có đủ bằng chứng về độ an toàn, tốt nhất mẹ nên tránh hoặc hỏi ý kiến bác sĩ.
  • Stevia, Xylitol: Được xem là an toàn với lượng vừa phải, nhưng vẫn nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
  • Tốt nhất là gì? Mẹ hãy ưu tiên dùng đường thật với lượng vừa phải, và luôn hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ chất tạo ngọt nhân tạo nào.

Kết luận #

Tuần 30 là một tuần lễ với nhiều bước phát triển trí não vượt bậc của bé và sự quay trở lại của vài triệu chứng quen thuộc ở mẹ. Mình cùng điểm lại những ý chính nhé:

• Về bé cưng: Bé đã lớn bằng củ dền, não bộ đang hình thành các nếp nhăn đầu tiên và tủy xương đã tự sản xuất được tế bào máu.
• Về mẹ bầu: Mẹ có thể sẽ gặp lại các triệu chứng như đi tiểu nhiều, mệt mỏi và ợ nóng. Khó thở và vụng về hơn cũng là điều bình thường.
• Lời khuyên cho mẹ: Hãy trao đổi với bác sĩ về các thủ thuật trong sinh nở, uống đủ nước, giữ vệ sinh an toàn thực phẩm và cẩn trọng với các chất tạo ngọt.

Chỉ còn 10 tuần nữa thôi! Chúc mẹ có một tuần thai kỳ thật khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng!